رویدادهای مربوط به شیوع ویروس کرونا و تلفات جانی آن در دو ماه گذشته، مهم‌ترین اخبار روز جهان را تشکیل داده است و طبیعتا افکار مردم جهان نیز بر روی همین مسئله متمرکز شده است و در اکثر موارد، سایر رخدادهای آمریکا و جهان در رده‌های کم اهمیت‌تری قرار گرفته‌اند.

مقامات آمریکایی، به خصوص شخص رئیس جمهوری دونالد ترامپ، در گزارش‌های روزانه حاضر می‌شوند و داده‌های مشاوران خود را به عنوان اطلاعات شخصی در مقابل دوربین‌های تلویزیونی به دنیا اعلام می‌کند و اگر پاسخ سوالی را نداند، آن را بی‌ربط دانسته و یا با خبرنگار وارد جدل و مخالفت می‌شود.

گرچه رئیس جمهوری ترامپ خود را غمخوار مردم جلوه می‌دهد، اما هرگز از اهداف آشکار یا پنهانی خود دور نشده است و در هر شرایطی، با توسل به قدرت، مقام، شخصیت زورگوی خود و تهدید افراد، می‌کوشد تا به اهدافش برسد. 

خوانندگان این ستون از سیاست‌های ضدمهاجرتی ترامپ آگاهی کامل دارند. از صدور اولین فرمان منع مسافرت شهروندان کشورهای مسلمان به آمریکا تا بستن مرزهای آمریکا، به‌ویژه در مرز مکزیک، ترامپ همواره مخالف ورود پناه‌جویان و خارجیان (جز اروپاییان «سفید») به آمریکا بوده است و چندین بار نیز در دعاوی دیوان عالی آمریکا، با کمک یاران وفادار خود در بالاترین مرجع قانونی آمریکا، موفق شده است تا اندازه زیادی به خواسته‌های خود جامه عمل بپوشاند.

یکی از پیروزی‌های حقوقی ترامپ، جلوگیری از ورود متقاضیان پناهندگی کشورهای آمریکای مرکزی از مرز مکزیک به آمریکا بود که با حکم دادگاه و تهدید و تطمیع، ترامپ اجازه یافت تا چنین افرادی را پس از دریافت پرونده، در مکزیک اسکان دهد تا گویا «در زمانی مناسب»، به درخواست پرونده پناهندگی آنان رسیدگی شود. چنین بود روال کار، تا پیدایش ویروس کرونا.

اکنون، برای اولین بار در چهل سال گذشته، متقاضیان چنین پرونده‌هایی از مرزهای آمریکا بلافاصله اخراج می‌شوند و اجازه طرح قانونی تقاضای پناهندگی به آنان داده نمی‌شود. 

در حالی که جهانیان نگران شیوع ویروس کرونا و روش‌های جلوگیری از آن بودند، دولت ترامپ مخفیانه و بدون مشورت با کنگره آمریکا، به بهانه ویروس کرونا، مرزهای آمریکا را در ۲۰ مارس به روی این افراد بست و آنها را در خودروهای ویژه‌ای با رانندگان مکزیکی، به داخل مکزیک می‌فرستد و از آنجا به کشورهای خود برمی‌گرداند. چنین سیاست و عملکردی، در تاریخ آمریکا بی‌سابقه بوده است. 

دولت ترامپ با استناد به ماده‌ای دو سطری در قوانین اداره کنترل بیماری‌ها و جلوگیری از آنها، در شرایط فعلی تمام این افراد را مبتلا به، و ناقل ویروس کرونا فرض کرده است و بدین بهانه آنها را از مرز، به نواحی دورتر اخراج می‌کند. به ماموران مرزی اختیار کامل داده شده است تا اگر ماموری «احساس» کند فردی ناقل ویروس کرونا باشد (بدون انجام آزمایش و دریافت جواب مثبت) وی را در وانت‌های ویژه‌ای قرار دهد و با کمک خود مکزیکی‌ها و دستگاه‌های پمپ ویروس‌زدایی، بلافاصله را از مرز آمریکا دور کند.

طبق قوانین آمریکا، اگر فردی از ترس برگشت به کشور خود تقاضای پناهندگی کند، دولت موظف است تقاضای وی را تحت رسیدگی قرار دهد و حکمی صادر کند. اکنون، در نبودِ چنین سازوکاری، تنها مرزبان (نه مامور اداره مهاجرت) می‌تواند سرنوشت چنین افرادی را تعیین کند. 

از تاریخ ابلاغ پنهانی چنین دستوری، نزدیک به ۱۰ هزار نفر متقاضی پناهندگی از مرزها رانده شده‌اند. در برخی موارد، در صورت عدم پذیرش این افراد توسط دولت مکزیک، آنان با پروازهای نا‌امنی به کشورهای خود پرواز داده می‌شوند و به دولت‌های آنها اطلاع داده می‌شود که قصد تقاضای پناهندگی در آمریکا داشته‌اند. کودکان و افراد صغیر قانونی را هم در مکزیک تحویل سفارتخانه‌های متبوعه‌شان می‌دهند. 

طبق ارقام رسمی دولت آمریکا یک سال پیش تعداد چنین افراد (پناهنده یا مهاجر غیرقانونی) بازداشت شده در آمریکا ۲۰ هزار نفر بودند، در صورتی که تعداد این افراد در هفته پیش به ۱۰۰ نفر رسیده است. 

در حالی که مرز مکزیک به علت شیوع ویروس کرونا در حال حاضر بسته است، بیش از ۶۰ هزار نفر در آن سوی مرز به امید ورود به آمریکا در پناهگاه‌های خطرناکی، با خطر شیوع ویروس کرونا زندگی می‌کنند. در حالی که بیش از ۱۲ میلیون افراد غیرقانونی در آمریکا هستند و نزدیک به یک میلیون پرونده پناهندگی بیش از ۱۰ سال در انتظار رسیدگی بوده است، دولت ترامپ تا زمانی که زمام قدرت را در دست دارد، مصمم است شدیدترین ضربه‌ها را به این گروه وارد کند. 

آیا بستن در به روی پناهجویان و ناامیدان، خصلت این سرزمین بزرگ بوده است؟ آیا جد پدری رئیس جمهوری ترامپ که در سن ۱۶ سالگی از آلمان گریخت و به آمریکا آمد و سپس با تاسیس رستوران و فاحشه‌خانه‌ای در کانادا به شهرت و ثروت دست یافت، و مجددا تقاضای ورود به آمریکا کرد، جویای پناه نبود؟ 

به هنگام ریاست جمهوری ‌هاری ترومن، آمریکا در سال ۱۹۵۱ به کشورهای عضو کنوانسیون پناهندگی سازمان ملل پیوست و در سال ۱۹۸۰، در دوران رونالد ریگان، قانون پناهندگی در آمریکا به تصویب رسید. 

در حالی که آمریکا همیشه به عنوان فانوس دریایی امید و کشور مدافع حقوق بشر و پناهگاه بی‌پناهان در تاریخ ثبت شده بود، اکنون با سیاست‌های ضدمهاجرتی و بی‌اعتناعی به رنج و محنت دیگران، خود را در جرگه کشورهایی قرار می‌دهد که زمانی ناجی آنان به‌حساب می‌آمد. کاربردهای مخفیانه قوانین منسوخ و نژادی در سایه بهانه‌های خودساخته، نه تنها مشکل مهاجرتی دونالد ترامپ را حل نمی‌کند بلکه، سابقه درخشان امید بی‌پناهان را نیز خدشه‌دار می‌سازد. 

حملات روزانه ترامپ به خارجیان در سه سال و نیم گذشته ماهیت نژادپرستانه واقعی وی را نمایان کرده است و اکنون نیز، با توسل به بهانه «فرشته» کرونا، قفل محکمی بر درهای ورود به آمریکا می زند و سیاست ضدمهاجرتی خود را تحکیم می‌کند.